آشنایی طراحان با تئوری رنگ ها؛ خواص رنگ

استفاده از رنگ های مختلف و مناسب، نکته مهمی در تمام طراحی‌ها مثل طراحی فضای داخلی خانه، طراحی نما، طراحی سایت و… به شمار می‌رود. آشنایی با تاثیر و خواص رنگ ها و استفاده از آن‌ها در مکان های مناسب، از مهم‌ترین نکاتی است که طراحان باید برای افزایش زیبایی در طراحی دکوراسیون داخلی مدنظر داشته باشند.

کمتر عاملی را می‌توانید پیدا کنید که تاثیرگذارتر یا یا مهم‌تر از استفاده از رنگ باشد.

شناختن “تئوری رنگ ها” به نوبه خود، علم و هنر حرفه ای و خاصی به شمار می‌رود.

آشنایی با تأثیراتی که ویژگی رنگ‌ها برای اکثر مردم دارد؛ تجربه‌ای فوق العاده مهم و ارزشمند است که طراحان می‌توانند نسبت به آن شناخت پیدا کرده و بر آن تسلط یابند تا بتوانند آن را به مشتریان خود ارائه دهند.

بدن ما در طول زمان به محرک های جدید پاسخ های متفاوتی خواهد داد.

با آگاهی از روانشناسی و تئوری رنگ ها می‌توانیم بهترین بهره را ببریم.

در ادامه شما با روانشناسی رنگ و عکس العمل بیننده نسبت به آن‌ها آشنا خواهید شد.

عکس العمل هر فرد در هنگام مشاهده هر رنگ متفاوت است!

همیشه به خاطر داشته باشید که رنگ ها سرشار از احساسند. هر رنگی معنای خاص خود را دارد و با تأثیرگذاری فیزیکی و روحی منحصربفرد خود بر روی هر شخص، احساس او را برانگیخته کرده و آن را منعکس می‌کند. به همین دلیل، افراد مختلف، با مشاهده هر رنگ، احساس و عکس العمل‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند در نتیجه آشنایی با ویژگی و خواص رنگ ها در طراحی امری بسیار مهم به شمار می‌آید.

ممکن است یک رنگ خاص، واکنشی منحصربفرد را در یک فرد برانگیزد؛ و همان رنگ در فردی دیگر به دلیل فرهنگ؛ ارتباط قبلی یا حتی فقط ترجیح شخصی، واکنشی خاص و متفاوت را در واکنش فرد دوم ایجاد نماید.

بنابراین، عکس العمل هر فرد نسبت به یک رنگ خاص، به عوامل گوناگونی از جمله جنسیت؛ شرایط احساسی؛ شرایط ذهنی؛ شرایط روحی؛ فرهنگ؛ سن و تجربه های منحصربفرد او وابسته است.

 البته نوع و شدت این واکنش ها نیز متفاوت است. استفاده از چرخه رنگ و ترکیب آن‌ها، موجب تداعی ایده در ذهن مخاطب خواهد شد.

انتخاب رنگ مناسب و نحوه ترکیب آن ها برای ایجاد تغییر در محیطی که در آن قرار داریم و ایجاد دکوراسیون جدید، موضوع بسیار مهمی است.

درک مفاهیم و اصطلاحات رنگ ها

برای افزایش تاثیر استفاده از رنگ در طرح های خود؛ شما نیاز به دانستن مفاهیم و همچنین برخی از اصطلاحات نظریه و خواص رنگ ها خواهید داشت.

مطالعه در مورد ویژگی رنگ‌ها بسیار جذاب است. گاهی به سادگی می‌توان با تغییر یا اشباع رنگ‌ها احساس و عواطف کاملاً حیرت انگیز و متفاوتی در خود و دیگران ایجاد کنیم.

قسمت‌های مختلف تئوری رنگ ها

در اینجا ما در مورد معانی خانواده های مختلف رنگ ها صحبت خواهیم کرد و چند نمونه از نحوه استفاده از این رنگ ها را ذکر می‌کنیم (با کمی تجزیه و تحلیل برای هر یک).

در این مقاله در مورد رنگ ها، چگونگی تأثیر هر یک، مقدار، اشباع، تن، استفاده از سایه های گوناگون و نحوه درک رنگ ها صحبت خواهیم کرد.

رنگ های گرم:

رنگ های گرم شامل قرمز؛ نارنجی و زرد و تغییرات و ترکیبات شامل این سه رنگ است. این سه، معرف آتش، برگهای پاییزی، غروب خورشید و طلوع آفتاب است و به طور کلی، تا حد زیادی هیجان انگیز، انرژی زا، پرشور و بسیار مثبت می‌باشند.

قرمز و زرد هر دو رنگ اصلی هستند؛ نارنجی در وسط قرار می‌گیرد و رنگی میانه است. (نارنجی یک رنگ ثانویه به شمار می‌رود.) به این معنی که رنگ‌های گرم اصلی بوده و با ترکیب یک رنگ گرم با یک رنگ سرد ایجاد نمی‌شوند. در صورت امکان، در طراحی‌های خود از رنگ های گرم استفاده کنید تا جذابیت، شور، شادی، اشتیاق و انرژی را به خوبی به بیننده منتقل کنید.

قرمز (رنگ اولیه یا اصلی)

خواص رنگ: قرمز، بسیار جلوه‌گر و داغ است. این رنگ بسیار زیبا و هیجان انگیز، با آتش سوزی؛ خشونت و جنگ همراه است.

قرمز سرشار از عشق و علاقه است. در طول تاریخ، قرمز با شیطان و کوپید (افسانه یونان، خدای عشق) همراه بوده است. در واقع، قرمز می‌تواند تأثیر جسمی بر روی افراد بگذارد و فشار خون و تنفس را بالا ببرد. علاوه بر این، ثابت شده است که قرمز، متابولیسم بدن انسان را نیز افزایش می‌دهد.

قرمز علاوه بر اینکه می‌تواند با عصبانیت همراه باشد، با اهمیت، اقتدار، شان و اعتبار نیز همراه است. (نگاهی به فرش قرمز موجود در نمایشگاه های جوایز و رویدادهای مشاهیر بزرگ، بندازید!).

همچنین، قرمز نشان دهنده خطر است. (به دلیل اینکه چراغ ها و علائم توقف و برچسب های هشدار دهنده اغلب قرمز هستند).

در خارج از دنیای غرب، قرمز ارتباطات و معانی مختلفی دارد. به عنوان مثال، در چین، قرمز نشان دهنده شادی؛ رونق و خوشبختی است و می تواند برای جلب خوش شانسی مورد استفاده قرار گیرد. در سایر فرهنگ های موجود در شرق دنیا، عروس ها در روز عروسی خود از قرمز استفاده می کنند. اما در آفریقای جنوبی از قرمز، در عزاداری‌ها استفاده می‌شود! علاوه بر این، قرمز با کمونیسم نیز ارتباط خاصی دارد.

قرمز به دلیل محبوبیت کمپین  [RED] به نمادی در ارتباط با آگاهی از ایدز در آفریقا تبدیل شده است.

در طراحی، قرمز می‌تواند نشانه قدرت و نفوذ به شمار رود. اگر قرمز در طراحی‌ها به طور اغراق شده و بیش از حد به خصوص در خالص‌ترین شکل خود استفاده شود، می‌تواند اثر طاقت فرسا و پرتنشی داشته باشد.

استفاده از قرمز برای مواقعی که مقصود شما به تصویر کشیدن قدرت یا اشتیاق در طرح هاست، مناسب و عالی است. قرمز می‌تواند بسیار متنوع باشد، با این حال نسخه‌های روشن تر آن، انرژی بیشتری داشته و سایه های تیره نیز قدرتمندتر و ظریف‌ترند.

صورتی مایل به قرمز در وب سایت Ming Lab بسیار الهام بخش، جذاب و پرشور بوده و موجب ایجاد زیبایی خاصی در وب سایت شده است.

استفاده از قرمز ملایم و خاموش در وب سایت Startup Lab حسی پر از انرژی و بدون خشم و پرخاشگری به به مخاطب القا می‌کند.

وب سایت Bigsound Buzz از یک طراحی تک رنگ با سایه‌ها و تن‌های مختلف قرمز استفاده می‌کند؛ که در این حالت موجب ایجاد یک حالت یکپارچه و هماهنگی در اجزای مختلف سایت، شده است.

وب سایت Build in Amsterdam از قرمز زنده استفاده می‌کند که این کار بلافاصله توجه افراد را به مرکز صفحه جلب خواهد کرد.

نارنجی (رنگ ثانویه)

خواص رنگ نارنجی: نماد سرزندگی و انرژی است و در اشکال خاموش آن می‌تواند تداعی‌گر مفهوم زمین و یا پاییز باشد. به طور کلی، به دلیل ارتباط نارنجی با تغییر فصل، نارنجی می‌تواند نمایانگر تغییر و حرکت باشد. نارنجی به شدت با خلاقیت در ارتباط است.

از آنجا که نارنجی با میوه‌ای به همین نام در ارتباط است، می‌تواند با سلامتی و نشاط همراه باشد. در طرح‌های گوناگون، نارنجی بدون اینکه به اندازه قرمز غالب بوده و خودنمایی کند، به اندازه کافی توجه‌ها را به خود جلب می‌کند؛ به علت همین ویژگی، نارنجی نسبت به قرمز، توناژی دوستانه‌تر و جذاب‌تر محسوب می‌شود.

سایت Bitter Renter با بکار بردن تنی بالا از نارنجی در صفحه اصلی خود، از انرژی که نارنجی پررنگ می تواند در طراحی فراهم کند، کاملاً بهره مند شده است.

استفاده از نارنجی بسیار تیره در تایپوگرافی سایت “we are not sisters” موجب تأثیر فوری متن، بر روی بیننده شده است.

استفاده ظریف کریستوفر کیمبال، طراح سایت”milk street” از نارنجی برای نمایش “کلمات برجسته” نشان می‌دهد که می‌توان از نارنجی در طراحی‌های ظریف و محافظه کارانه به خوبی بهره گرفت.

” Sbjct” برای ایجاد یک طراحی تک رنگ، هلویی را با نارنجی تیره مخلوط کرده که باعث شده حسی دلنشین و انرژی زیادی به بیننده منتقل شود.

“رابین دنیرو” برای ایجاد طراحی بسیار ملایم و آرام، از زمینه هلویی بسیار ملایم و سبک و دو سایه نارنجی برای تایپوگرافی استفاده کرده است.

زرد (رنگ اولیه)

خواص رنگ زرد: زرد غالباً درخشان‌ترین و با انرژی‌ترین رنگ گرم به شمار می‌رود. زرد، با شادی و آفتاب همراه است. زرد، همچنین می‌تواند تداعی‌گر مفهوم فریب و نامردی نیز باشد.

زرد با امید همراه است. در برخی کشورها روبان‌های زرد توسط خانواده‌هایی که عزیزانشان در جنگ حضور دارند، نشان داده می‌شود. زرد تداعی کننده مفهوم خطر نیز می‌باشد؛ هرچند این خطر به شدت قرمز نیست.

در برخی کشورها، زرد مفهوم بسیار متفاوتی دارد. به عنوان مثال، در کشور مصر، زرد برای عزاداری است. در ژاپن، زرد، نشان دهنده شجاعت و در هند این نماد بازرگانان است.

در طراحی، زرد روشن می‌تواند به شما احساس خوشبختی و نشاط بدهد. از زردهای ملایم تر به عنوان رنگ جنسیتی خنثی برای نوزادان (به جای آبی یا صورتی) و کودکان کم سن استفاده می‌شود. زردهای روشن نیز نسبت به زردهای پررنگ، احساس آرامش بیشتری دارند. زردهای تیره و زردهای متمایل به طلایی گاهی اوقات می‌توانند دربردارنده مفهوم عتیقه بودن باشند و در طرح‌هایی که القاکننده حس ماندگاری هستند، می‌توان از آن‌ها به خوبی استفاده نمود.

توناژ زرد ملایم ” Kettle ” بدون آنکه خیلی اغراق شده باشد؛ کاملا سرزنده و پرتحرک است.

” Deskpass” در طراحی صفحات خود، از زرد نسبتا تیره استفاده می‌کند که ظاهری چشم نواز اما کمی ساکت و خاموش به صفحه می‌بخشد.

طراحی وب سایت Milano Contract District ساده و مینیمال بوده و تمام تأثیرات طراحی از پس زمینه زرد روشن ایجاد شده است.

Susa Ventures از خواص رنگ، یک زرد طلایی به عنوان رنگ تاکیدی (accent color) در تایپوگرافی خود استفاده می‌کند تا بسیار تأثیرگذار باشد.

رنگ‌های سرد

رنگ های سرد شامل سبز؛ آبی و بنفش است که اغلب ملایم تر از رنگ های گرم هستند. آن‌ها رنگ شب؛ آب و طبیعت هستند و معمولاً آرام‌بخش و تا حدی خاموش هستند.

آبی، تنها رنگ اصلی در طیف خنک است؛ به این معنی که سایر رنگ‌ها از ترکیب آبی با یک رنگ گرم (زرد برای سبز و قرمز برای بنفش) ایجاد می‌شوند.

به همین دلیل، سبز برخی از صفات زرد و بنفش برخی از صفات قرمز را به خود می‌گیرند. در طراحی های خود از رنگ های سرد استفاده کنید تا احساس آرامشی دلچسب به شما و بیننده دست دهد.

سبز (رنگ ثانویه)

خواص رنگ سبز: رنگی بسیار خاکی است. این ویژگی می‌تواند نمایانگر شروع و رشد جدید باشد. یا به عبارت دیگر، به معنای تجدید و فراوانی است. علاوه بر این، سبز می‌تواند نمایان گر حس حسادت یا کمبود تجربه باشد.

سبز بسیاری از خصوصیات آرام‌بخش آبی را دارد اما مقداری از انرژی زرد را نیز در خود دارد. در طراحی، سبز می‌تواند اثر متعادل کننده و هماهنگ داشته باشد و بسیار پایدار است.

برای طراحی‌های مربوط به ثروت، ثبات؛، تجدید و طبیعت مناسب است. سبزهای روشن دارای انرژی و نشاط بیشتری هستند، در حالی که سبز زیتونی نمایانگر دنیای طبیعی است. سبزهای تیره تداعی کننده پایداری و نماینده مفهوم ثروت و رفاه هستند.

سایت Memory is Our Homeland از یک توناژ آبی-سبز استفاده می‌کند که توسط تایپوگرافی زرد انرژی می‌گیرد؛ بدون اینکه خیلی روشن بوده و یا چشم را اذیت کند.

سایت Rhythm of Food’s از یک سبز روشن استفاده می کند که برای سایتی که غذا و اطلاعات را بهم پیوند می دهد، بسیار کارآمد و ایده آل است.

این نوع سبز زیبا و باشکوه، در وب سایت رستوران زیبا و مجللی مانند Le Farfalle Osteria’s، تاکید زیادی ایجاد می کند.

وب سایت Anna Rosa Krau دارای پس زمینه سبز ملایم است که تقریباً به عنوان یک توناژ خنثی برای این نمونه از سایت‌ها به خوبی عمل می‌کند.

زمینه سبز روشن HelloMind نمایانگر جوانی است و حس رشد (مطابق با محصول آنها برای بهبود عملکرد مغز شما) را در ذهن مخاطب القا می کند.

توناژ سبز آهکی Studio Farquhar تند و مدرن بوده و در طرح مینیمالیستی به زیبایی خودنمایی خواهد کرد.

منبع: Color Theory for Designers, Part 1: The Meaning of Color